Het drijft niet en zinkt niet. En je kunt er een kademuur mee renoveren. We hebben het over buoycrete, een innovatieve oplossing met een soort cement voor onder water. Het afgelopen jaar onderzochten gemeente Amsterdam en Boskalis, binnen het project Levensduurverlenging uit het Infra-consortium, de oplossing voor het renoveren van kademuren aan de hand van berekeningen, technische schetsen en in een waterloopkundig laboratorium. Als onderdeel van de levensduur verlengende maatregelen is buoycrete als oplossing getest op een stuk kade in de stad.
Buoycrete wordt toegepast om oude infrastructuur te behouden, boven de waterlijn zie je er niks van. Je versterkt een bestaande kademuur met minimale overlast voor de omgeving. Ten opzichte van een vernieuwing betekent het gebruik van buoycrete ook een enorme verlaging van de CO2 uitstoot.
Hoe werkt buoycrete?
Een bekend probleem bij de Amsterdamse kades is uitspoeling: de bodem onder de kademuur is weg, door scheepsvaart of door erosie. Als gevolg hiervan loopt het zand achter de kademuur ook makkelijker weg, en ontstaan zinkgaten. Het is zelfs 1 van de 3 meest voorkomende problemen bij kades. Projectleider bij Boskalis Stefan de jong over de wonderlijke eigenschappen van buoycrete. “We hebben met buoycrete een materiaal ontwikkeld waarmee we die holle ruimtes opvullen en zo die ontgronding en uitspoeling tegengaan”, legt Stefan uit.
Buoycrete is een groutmengsel, een soort cement, dat ietsje zwaarder is dan water. Daardoor verdringt het water uit de holle ruimtes en kan het zich hechten aan de funderingspalen. “Normaal onderwaterbeton is juist 2,5 keer zo zwaar als water. Als we dat aan die fundering hangen, zou dat resulteren in extra neerwaartse krachten”, licht Stefan toe. Doordat buoycrete niet zinkt, creëert het geen extra ballast op de fundering.
Het buoycretemengsel is een vloeibaar materiaal dat onder water verhardt. Daarom moet het worden opgesloten om het materiaal op zijn plek te laten uitharden. “Elke 5 meter maken we vakken door de zijkanten in te sluiten met een soort haringgraatgaas, een afzetting die het buoycrete insluit maar ook juist water doorlaat. De voorzijde dichten we dan met een stalen plaat”, vertelt Stefan. Doordat die plaat aan de voorzijde van de kademuur in de bodem steekt dient het tegelijkertijd als kwelscherm.
Na een dag ‘opsluiting’ behoudt buoycrete zijn vorm. En na ongeveer 30 dagen bereikt het zijn eindsterkte. Het resultaat is een buoycrete-wig: een driehoeksvorm die vanaf de voorzijde van de kademuur – daar waar de meeste uitspoeling is ontstaan – richting de achterzijde oploopt.
Illustratie van de oplossing met aan de voorzijde een scherm om het buoycrete op te sluiten
Drie proeftuinen voor renovatie kademuren
Het herstel van alle kademuren levert een ingewikkelde puzzel op. Tot nu toe hadden we vaak alleen keuze uit complete vervanging of een tijdelijke versterking met damwanden. Damwanden ontsieren de stad en verstoren het historisch aanzicht. Alles vervangen kost te veel materieel en capaciteit, en komt de bereikbaarheid en leefbaarheid van de stad niet ten goede.
Daarom werken we samen met de markt aan 3 innovatieve oplossingen op kademuren te renoveren. Hiermee kunnen we kademuren gerichter, sneller en goedkoper herstellen. Tegelijkertijd behouden we het historisch aanzicht van de stad, en bouwen we rust en tijd in om het herstel te plannen.
