De komst van Digitale Product Paspoorten zingt al langer rond in het bedrijfsleven, maar wat is de status daarvan? Hoe concreet worden de verplichtingen?
Hoewel de wereld op digitaliseringsgebied afhankelijk geworden lijkt van Amerikaanse techreuzen, is het juist Europa dat hierin het voortouw genomen heeft. Met de adoptie van de Ecodesign for Sustainable Products Regulation (ESPR) en de vernieuwde Construction Products Regulation (CPR) in 2024 heeft de Europese Commissie de daad bij het woord gevoegd.
Economic Operators
De verplichting voor het leveren van Digitale Product Paspoorten komt eerst te rusten bij partijen die fysieke producten leveren op de Europese markt, de zogenoemde Economic Operators. Zonder gestandaardiseerd paspoort mag een product vanaf 2030 niet meer binnen de Europese Economische Zone verhandeld worden. En de normen worden door Europa bepaald.
Normen voor prestatie-eisen aan producten
De impact van het nieuwe DPP stelsel zal groot zijn. Met ‘digitaal’ wordt namelijk bedoeld dat product-data automatisch verwerkt kunnen worden door intelligente computer-applicaties. Het gaat dus niet om pdf-jes die alleen door mensen begrepen worden. Om dit mogelijk te maken worden alle normen voor prestatie-eisen aan producten herschreven. Ze krijgen allemaal dezelfde structuur, en de normen zelf worden óók computer-interpreteerbaar. De nieuwe normen worden hEN’s genoemd: harmonized European standards.
Daarmee bijt Europa het spits af: de wereld, inclusief de VS en China, kijken met belangstelling toe. Er is weliswaar eveneens een initiatief genomen voor een ISO standaard voor digitale product paspoorten, maar die zal niet verplichtend zijn. En verwacht wordt dat ISO zich zal voegen naar het Europese initiatief.
Drie standaardisatielagen
Het DPP stelsel bestaat grofweg uit drie standaardisatielagen:
- Het stelsel van geharmoniseerde prestatie-normen, zoals normen voor het bepalen van milieu-impact, toxiciteit en veiligheid. Dit stelsel omvat niet alleen grenswaardes maar ook de vastgestelde bepalingsmethoden en de controle daarop.
- De bundeling van prestatie-eisen per productgroep. Voor de Bouw kun je dan denken aan prestatie-eisen voor gewapend beton, isolatiematerialen, ramen en toegangssystemen.
- Standaarden voor de digitale toegankelijkheid van product specificaties.
Op alle drie niveau’s wordt momenteel gewerkt aan het schrijven van nieuwe standaarden en het herschrijven van bestaande, opdat het geheel straks interoperabel wordt.
Gestreefd wordt om standaarden uit de derde groep eind dit jaar gereed te hebben, en deze in maart 2026 te publiceren. Rond deze tijd zullen ook de standaarden voor bepaalde productgroepen bekend gemaakt worden, waaronder die voor cement, beton, isolatie materialen, ramen en deuren.
Rol van de toeleveringsketen
Deze eerste versie van het stelsel zal, zoals gezegd, zich beperken tot DPP’s van ‘Economic Operators’. Dat heeft een simpele reden: de Europese Commissie kan alleen aan deze partijen normen voorschrijven. De toeleveringsketen speelt echter een belangrijke rol. Omdat een groot deel hiervan zich buiten Europa kan bevinden zullen verplichtingen van Economic Operators stapsgewijs doorrollen naar de toeleveranciers.
Kringloop Integratie Platform
Met de ontwikkeling van het Kringloop Integratie Platform (KIP) anticipeert Nationaal Groeifondsprogramma Toekomstbestendige Leefomgeving op deze ontwikkelingen. Het platform zal straks data vanuit de toeleveringsketens beschikbaar stellen aan producenten van bouwproducten die onder de CPR verplichting vallen. Het kan daarmee niet alleen de productie van DPP’s vereenvoudigen, maar ook bijdragen aan efficientere productie- en gebouwrenovatie processen. Vastgoedeigenaren kunnen de DPP’s straks ontsluiten via Digitale Gebouwpaspoorten.
Lees ook het artikel over Digitale Gebouwpaspoorten: het Huisdossier – een digitaal overzicht voor alle woninginformatie.
